Deze week is het tien jaar geleden dat ARhus de deuren opende. De komst van het kenniscentrum, zeg nooit meer bibliotheek, zorgde toen voor veel vragen bij gebruikers en bij het personeel. Een decennium later is dat wantrouwen volledig vervangen door lofbetuigingen, is ARhus een baken in de stad en een voorbeeld voor heel Vlaanderen. Directeur Yves Rosseel kijkt met één oog en met voldoening terug op de voorbije jaren maar met het andere oog houdt hij de toekomst in het oog. “Er komen nieuwe uitdagingen aan.”
2014, een kenniscentrum, een wat?
“Ja, het was toen voor velen niet meteen duidelijk wat ARhus zou worden. We zagen veel vraagtekens bij de Roeselarenaar die plots zijn bibliotheken zag verdwijnen maar ook bij ons eigen personeel was er wat onrust. Hadden ze nog wel een job of moesten ze zich volledig gaan omscholen?”
“De plannen voor ARhus waren al op de rails gezet in 2008 dus zijn we niet over één nacht ijs gegaan. Een van de eerste beslissingen was om de Roeselaarse bibliotheken los te weken van de pure stadsstructuren en van de dienst cultuur. Omdat bibliotheken er zijn om de bevolking te helpen bij het levenslang leren, verhuisden we naar onderwijs en nog veel belangrijker, we werden onafhankelijk. ARhus is een vzw wat ons heel wat vrijheid heeft gegeven.”
“En we wilden in eerste instantie ons personeel geruststellen. Als het de ambitie zou zijn om elke burger van de stad mee te krijgen in de geletterdheid dan was het ook meteen duidelijk dat we dat zeker zouden toepassen op de medewerkers van de Rodenbachbibliotheek en De Vriendschap. We wilden hen aan boord houden.”
Maar de argwaan tegenover ARhus was gauw gekeerd?
Dat heeft geen jaar geduurd. Enkele maanden later waren we al een certitude en stonden we als gebouw niet alleen letterlijk in het midden van de stad maar bevonden we ons meteen ook in het midden van de Roeselaarse maatschappij. Als je voor 2014 aan stadsgenoten vroeg wat het eerste woord was dat bij hen opkwam als ze dachten aan een bibliotheek dan was dat ‘boek’. Een jaar later sprak niemand nog over de bib en kwamen ze massaal naar ARhus om veel meer dan boeken alleen.”
Ook de naam ARhus deed de wenkbrauwen fronsen
“Ja, en we snapten de gevoeligheden. Ons gebouw staat bijna letterlijk op de plek waar Roeselares wonderknaepe Albrecht Rodenbach is gestorven en velen wilden zijn naam koppelen aan het nieuwe kenniscentrum. Daar zijn we voor een stuk in meegegaan want de AR staat voor Albrecht Rodenbach.” “Maar er zitten nog twee andere verhalen vast aan de naam. In de Deense stad Århus staat wat ik zou durven noemen de moeder van de kenniscentra in Europa. Het is enorm groot, niet te vergelijken met ons gebouw maar ik heb na vele gesprekken met de mensen daar vooral hun visie meegebracht naar Roeselare. Die paste perfect bij de opdracht die we hadden gekregen van het stadsbestuur: de burger, alle burgers meekrijgen in de geletterdheid en dat in alle betekenissen van het woord.”
“De voorbije jaren kwamen iets meer dan drie miljoen mensen over de vloer”
“En als men vraagt naar de oorsprong van onze naam haal ik er ook graag de oude Grieken bij. Argus, ja met een g, is een mythische figuur met honderd ogen. West-Vlamingen zullen die g uitspreken als een h en zo zijn we weer bij ARhus. Argus staat voor rondkijken, zoveel mogelijk zien, ontdekken en leren.”
Hoe belangrijk is het papieren boek nog in 2024?
“Dat blijft natuurlijk een van de belangrijke zaken voor ARhus. Omdat ze zoveel plaats innemen vallen ze meteen op maar we doen zoveel meer. Een van de eerste beslissingen die we namen was de keuze voor partnerschappen met lokale organisaties en bedrijven. We wilden vooral niet de pretentie hebben dat wij het allemaal beter weten. Dus wilden we op zoek gaan naar partners maar wat bleek, ze kwamen gewoon zelf naar ons toe. Toen dat gebeurde, wist ik dat de droom van het kenniscentrum werkelijkheid zou worden. Ondertussen werken we op tientallen gebieden samen. En iedereen vertrouwt wat we doen, ook dat is zo opmerkelijk. Toen we met de dienst cardiologie van AZ Delta hier in ARhus een hartscreening organiseerden, stond er lange rijen wachtende Roeselarenaars. We moesten de deuren zelfs na sluitingstijd open houden. Niemand stelde onze competentie in vraag. Ik herinner me nog het ongelooflijke gevoel dat dit gaf bij mij en de medewerkers. We zijn een huis van vertrouwen geworden in de letterlijke betekenis.”
Weten jullie hoeveel Roeselarenaars jullie bereiken?
“Daar hebben we redelijk goed zicht op. Een kwart van de Roeselarenaars kunnen we vaste klanten noemen. De voorbije jaren kwamen iets meer dan drie miljoen mensen over de vloer. Het afgelopen jaar rondden we voor het eerst de kaap van 400.000 bezoekers. En die komen niet alleen voor ons succesvolle ARhuscafé al is dat project meteen een mooie illustratie van onze visie. We willen blijven inzetten op fysieke ontmoetingen. Daar moet je inspanningen voor doen want eigenlijk moet de burger voor weinig zaken nog echt zijn huis uit. Een kwalitatief hoogstaande horecazaak in je kenniscentrum lokt mensen die meteen ook kennismaken met ons ander aanbod.”
Het lijkt alsof in tien jaar tijd alle doelstellingen zijn bereikt.
“Maar dat is helemaal niet zo, integendeel. Er komen steeds nieuwe uitdagingen bij waarvoor we heel snel proberen een antwoord te vinden. De komende jaren zullen we nog forser inzetten op de digitale geletterdheid. We hebben van het stadsbestuur het mandaat gekregen om te zorgen dat elke Roeselarenaar mee is op de digitale snelweg. We zijn daar eigenlijk al jaren mee bezig. Zo zijn we koplopers in het uitrollen van het e-boekensysteem. Er waren daar al diverse platformen voor maar het was nieuw dat we dit in ons kenniscentrum hebben geïntegreerd. Vandaag vindt iedereen dat doodnormaal. We hebben op dat gebied wel wat hulp gekregen van de pandemie maar we merkten toen die uitbrak dat we heel snel en vlot konden schakelen. Sindsdien houden we in ons Verzonken Kasteel, de kelderverdieping, vaak hybride sessies”.
“We zijn op vele gebieden voortrekkers en we houden die evoluties wel streng in het oog maar dat wil niet zeggen dat we meegaan met de waan van de dag”, besluit Yves Rosseel.
Het feestprogramma van ARhus vind je op www.arhus.be/10jaar.
The post “Niemand stelt ARhus nog in vraag”: Jarig kenniscentrum geldt als voorbeeld voor heel Vlaanderen is provided by KW.be.
