Duiker Stijn Schaballie van de Oostendse speleoclub Cascade doorzwom / doorklom als eerste een nieuw grottenstelsel in de Ardennen. De tocht was niet zonder gevaar. Een kentering in de ontdekkingstocht kwam er na juli 2021 door grote overstromingen.
De Oostendse speleoclub Cascade telt een 80-tal leden. Ze oefenen in de oude watertoren en beoefenen hun sport in grotten in binnen- en buitenland. Een beperkt aantal van hen is ook duiker. Stijn Schaballie (45) uit Brugge is één van hen en heeft 30 jaar ervaring in klimmen en duiken. “Een grottensysteem in de provincie Luik intrigeerde me. Water uit de Vesder verdwijnt op een bepaalde plaats in een grot. Heel lang geleden werd in de buurt zelfs een dijk opgeworpen om te vermijden dat de Vesder er veel meer zou doorstromen. Ik wou het grottenstelsel en het onderwatergedeelte verder exploreren. De missie startte vijf jaar geleden met opzoekingswerk, de toelating van lokale clubs om het stelsel verder te ontdekken en de eerste exploratietochten.” Aan de tochten van Stijn werkten nog acht leden van Cascade en een 15-tal leden van andere clubs uit Antwerpen en Wallonië mee. Het was echter Stijn alleen die het hele parcours aflegde en in kaart bracht.
Sifonduiken
De militair/ambulancier vertelt gepassioneerd over de exploratie: “Eerdere expedities stopten omdat slijk, een moeilijke doorgang of slechte lucht het werk onmogelijk maakten. Tijdens onze exploratie ontdekten we dat drie rivieren onder de berg een kortere weg afleggen, dat er ruime ‘zalen’ zijn en warmwaterbronnen. Op het diepste punt zaten we 21 m onder het niveau van de Vesder. We passeerden 24 sifons.”
Stijn is bescheiden over zijn bijzondere tocht, die hij op de moeilijkste doorsteek solo aflegde. Weliswaar met hulp van drie andere duikers, die hem tot de moeilijkste passages mee begeleidden. En het werd hachelijk. Stijn: “Op een bepaald moment kwam ik boven water en deed mijn mondstuk uit. Ik werd meteen duizelig. Er bleek in die grot slechts 4 procent zuurstof aanwezig. Ik zette gelukkig meteen weer mijn mondstuk op voor extra perslucht.” Uiteindelijk was het team 54 dagen (of 150 mandagen) aan de slag. “Het gevaarlijkste vond ik persoonlijk telkens de rit van 200 km daarheen”, zegt Stijn fijntjes. Hij voegt er wel aan toe dat het nieuwe parcours best door ervaren duikers wordt afgelegd.
Gevaarlijk
Een ander lid van Cascade is formeel: “Het gebeurde in vaak penibele omstandigheden, in smalle doorgangen en in water dat troebel wordt van zodra je er in duikt. Daarom legden ze ook lijnen om het parcours te markeren. Ze moesten ook de uitrusting, waaronder perslucht, reservemateriaal en verlichting meesleuren in de gedeeltes waarin ze niet doken. We mogen gerust spreken over extreme omstandigheden. In een bepaalde grot was er maar 17 procent zuurstof. Voor die zaal legden we trouwens met speleologen een extra luchtbuis. Pas na maanden was het zuurstofniveau voldoende voor hen om 250 meter met 40 kg materiaal af te leggen. ”
Prop
In de zomer van 2021 zorgden grote overstromingen in Wallonië voor dood en vernieling. “De overstromingen deden het waterniveau in de grotten stijgen en dat zorgde er voor dat het grottenstelsel werd gespoeld en een slijkprop in een sifon wegspoelde. Daardoor was een doorgang mogelijk. In de grotten vonden we trouwens nadien nog een massa aan plastic verpakkingen die daar met het verwoestende water waren beland. Dat brachten we mee naar buiten.” Het door Stijn ontdekte parcours is 2736 m lang en daarmee de 14de langste grot van België. “We hebben het nieuwe stelsel ‘Système des Croisiers’ genoemd omdat op de berg een kruis staat. Ik zou het meteen opnieuw doen en zal andere teamleden die de doorsteek willen maken ook helpen. Een deel is beschermd en werd aangekocht door het verbond. We hebben alles gedocumenteerd en anderen kunnen er mee aan de slag.”
Stijn wil een boodschap brengen: “We komen niet zo vaak in beeld, want we zitten ook letterlijk onder de grond. Als speleologen of duikers in het nieuws komen, is dat vaak negatief omdat mensen vast komen te zitten. Met dit project willen we het positief signaal geven dat onze sport ook veel mogelijk maakt. Ook in onze achtertuin.”
The post Duikers en speleologen ontdekken nieuw grottenstelsel in Ardennen: “Rit erheen was gevaarlijkst” is provided by KW.be.
