Het was vijf ná twaalf voor Jean-Marie Dedecker (72) toen hij twee maanden geleden op routinecontrole ging. “Blijven liggen, of je valt dood”, klonk het op doktersbevel. Op 1 mei, de Dag van de Arbeid, draaft een herboren Dedecker opnieuw de politieke arena in. Al is het – voorlopig toch nog – letterlijk met een bang hartje. “Het heilig vuur brandt nog, maar ik moet het op een waakvlammetje zetten.”
Het is een frisse, winderige donderdagmorgen wanneer Dedeckers echtgenote Christine Dehaemers (64) de deur van de polderhoeve openzwaait voor ons. Jean-Marie Dedecker zelf laat zich nog even niet zien, de ‘zilverrug van Middelkerke’ zit nog even met zijn neus in de boeken (waarover later meer, red.). “Zet u, maar niet in die zetel. Dat is Jean-Marie zijn zeteltje, hij zit daar altijd”, zegt Christine.
Al meer dan 32 jaar is ze zijn steun en toeverlaat, zijn eerste klankbord. Op 17 februari was ze hem bijna kwijt. “Mijn wereld zou ingestort zijn, mocht er iets met Jean-Marie gebeurd zijn. Ik was daar nog to-táál niet klaar voor”, zegt ze stilletjes, terwijl Jean-Marie de trap afkomt. En ons met een stevige handdruk meteen duidelijk maakt: I’m back.
Neem ons mee naar die 17de februari.
Jean-Marie: “Ik deed een simpele inspanningstest op de fiets bij de dokter, zoals ik jaarlijks doe. ‘Er is iets niet in orde’, zei hij. Ik ben dan meteen op coronair onderzoek gegaan in Brugge en daar kwam het verdict. ‘Hier blijven liggen, of je kan letterlijk ieder moment doodvallen’, kreeg ik te horen. Ik mocht zelfs niet zitten. Ja, dan slik je wel even. Daags voordien waren we nog op de zeedijk gaan wandelen, Christine en ik. Toen strompelde ik van bank naar bank. Ik wist dus wel dat er iets niet in de haak was, maar ik dacht dat het met vermoeidheid te maken had. We hadden net een marathonzitting van veertig uren in de Kamer achter de rug. Maar daar had het dus niets mee te maken, het was mijn kroonslagader die verstopt was. Ze noemen die ook de weduwmaker, omdat je met een vernauwde kroonslagader meteen doodvalt als je een hartaanval krijgt. Zo ver zat ik dus.”
Wat doet u dan? Uw leven overlopen, vrienden en familie bellen?
Jean-Marie: “Neen. Mijn secretaresse heeft mijn agenda meteen vrijgemaakt en ik heb niemand gehoord, behalve mijn vrouw en kinderen. De balans opgemaakt, dat heb ik ook niet gedaan. Ik heb mijn leven geleefd zoals ik het wou, altijd recht vooruit. Het zou flauw zijn om daar dan nog over te piekeren, al besef ik dat ik along the way zeker ook mensen pijn heb gedaan. Twee dagen heb ik nog moeten wachten op de operatie, telkens was ik na een korte slaap blij dat ik weer wakker werd. Maar paniek is er nooit geweest, al heb ik de chirurg die me zou opereren wel gewaarschuwd: doe maar uw best, of ge staat morgen in de gazet!” (lacht)
Christine: “We hebben altijd veel vertrouwen gehad dat het goed zou komen. Dat Jean-Marie beter zou worden. Beter gíng worden. Hij moest, van mij! Toen de chirurg na de operatie belde om te zeggen dat alles goed verlopen was, viel er wel een enorme last van mijn schouders.”
Jean-Marie: “Toen ik wakker werd, zat er een buis in mijn keel. Om me te beademen. Dat was wel een beetje… schrikachtig. Ook het moment dat ze mij in slaap deden, weet ik nog. Dat was precies een bliksemflits en dan – boem – weg. In de verdoving zat ketamine. Dat heb ik nu dus ook eens gedaan. (lacht) Kijk, mijn voordeel is dat ik een sporthart heb. In topconditie, alleen waren mijn leidingen verstopt. Overigens: kort voor dat hele voorval bleek uit een prostaatonderzoek dat ik de pros-taat van een dertigjarige heb. Toen ging ik fluitend naar huis, tot mijn motor het dus begaf.”
U doet er nu vrij luchtig over, maar dit is toch niet niets.
Jean-Marie: “Neen, dat is waar. Anderzijds: je denkt dat je onmisbaar bent, maar het kerkhof ligt vol onmisbaren. Mensen, en al zeker politici, willen geliefd zijn. Ook ik, ik geef dat toe, ook al ben ik misschien een figuur waar je voor of tegen bent. Politici willen pleasen. En scoren, soms ten koste van anderen. Ik heb ook mensen verbrand in mijn carrière, dat kan niet anders. En toch, na mijn operatie kreeg ik zoveel steun, ook van mensen van wie ik het niet verwacht had. Van de groenen, bijvoorbeeld, die ik net daarvoor nog de mantel uitgeveegd had in het parlement.”
Christine: “De vele kaartjes en telefoons waren overweldigend. De eerste week van zijn revalidatie nam Jean-Marie geen telefoontjes op, alles kwam bij mij terecht. Hon-der-den. De olympiërs van Atlanta ’96 – Fredje Deburghgraeve, Ulla Werbrouck, Gella Vandecaveye – maar ook politici en zelfs Jean-Marie Pfaff: allemaal hebben ze gebeld. Ik heb een hele zak kaartjes van gewone mensen, zijn politiemensen hebben hem met een escorte naar huis gebracht. (geëmotioneerd) Dat doen ze niet voor de politicus Dedecker, maar voor de schone mens die je bent.”
Mooie woorden, Jean-Marie. Raakt je dat?
Jean-Marie: “Absoluut. Die vele steunbetuigingen hebben me echt deugd gedaan en helpen mijn revalidatie. Zo’n kaartje waarop alle kinderen van de basisscholen van Middelkerke hun naam gezet hebben, dat pakt mij. Meer dan vroeger. Die operatie heeft mijn hart op vele vlakken veranderd. Van hardvochtig naar teerhartig. Normaal laat ik dat alleen maar toe bij mensen die me goed kennen. Hoe teerhartiger, hoe kwetsbaarder.”
(lees verder onder de afbeelding)
Terugkeren op 1 mei, is dat om de socialisten te pesten?
Jean-Marie: “Neen, dat is puur toeval. Ik ben nu al elke dag een paar uren in het gemeentehuis te vinden en ik bouw dat progressief op. Vanaf 1 mei wil ik fulltime terugkeren, in Middelkerke én in Brussel. Ik speel daar mijn rol: de machthebbers controleren, wetsvoorstellen indienen en zorgen dat Middelkerke krijgt waar het recht op heeft. Ik doe daar niet flauw over. Kijk naar wat Johan Vande Lanotte indertijd voor Oostende en recenter Vincent Van Quickenborne voor Kortrijk allemaal binnengehaald hebben. Het is nu eenmaal zo: wie dichter bij de zon staat, geniet meer van de warmte. Als ik iets nodig heb voor Middelkerke, dan neem ik mijn telefoon en bel ik wie ik nodig heb, of dat nu De Wever, Jambon of Demir is. En dan komt het in orde.”
Zoals met de omstreden ontsluitingsweg waarvoor boeren onteigend zullen worden?
Jean-Marie: (windt zich op) “Kijk, dat is nu weer eens zo’n door de media opgeklopt verhaal, alsof dit de ‘Dedecker-snelweg’ zou zijn. Dat is het dus niet. De oppositiepartijen die hier nu tegen zijn, zijn dezelfde partijen die zelf geprobeerd hebben om dit te realiseren toen ze aan de macht waren, maar faalden. Ik doe het wel. En ja, daar moeten landbouwers voor een stuk onteigend voor worden. Ik begrijp hun frustratie, ik woon te midden de velden. Een boer vecht voor zijn land. Begrijpelijk. Maar Middelkerke heeft die ontsluitingsweg nodig. Vraag het maar aan al die gezinnen die nu constant zwaar verkeer voor hun deur krijgen. (Christine roept: “82 procent van de bevolking is vóór!”) Maar men maakt er een spelvan, omdat het Dedecker is die het erdoor krijgt. Kijk, ik heb hier al veel gerealiseerd: naar onze vernieuwde zeedijk komen ze vanuit Dubai en India kijken, ons casino heeft al prijzen gepakt van Chicago tot Bilbao. Dat is wat telt, al de rest is gazettenpraat.”
Als het allemaal om Dedecker draait, dan bent u toch wél onmisbaar?
Jean-Marie:(betrapt) “Ja, dat is waar. Verdorie. Ik ga dat niet meer zeggen. Je ziet: het heilig vuur brandt nog altijd, maar ik moet het op een waakvlammetje zetten. Ik kan niet anders. Alles raakt me ook veel harder dan vroeger, ook de internationale actualiteit. De oorlog in Oekraïne: ik kan dat niet zien, ik draai de tv weg. De oorlog in Gaza – ik ben er nog geweest (in 2002, red.) – ik word er stil van. (nadrukkelijk) Netanyahu (premier van Israël, red.) gaat tekeer als een nazi. Een nazi! Een bevolking uithongeren, uitmoorden, zelfs kinderen en hulpverleners zijn niet veilig. Ik kan het niet zien. Het maakt me kwaad. Deze namiddag (dit interview werd op donderdag 24 april afgenomen, red.) is er plenaire vergadering in het parlement en ik weet: ik mag er nog niet naartoe. Ik zou me veel te veel opjagen. In sloefje Rousseau bijvoorbeeld en die communist (doelt op Raoul Hedebouw van PVDA, red.) met hun populistisch gewauwel over de pensioenen van de politici. Kijk, ik ben me weer aan het ergeren hé.”
Christine: “Dat mag van de dokter, keppe, het mag alleen geen week duren.”
Moeten politici dan niet inleveren, zoals iedereen?
Jean-Marie: “Maar er is al vijf keer ingegrepen in het pensioen van politici sinds ik in het parlement zit. Men spreekt van dat maximumpensioen van 8.000 euro, maar wie heeft dat? Herman De Croo, misschien. Het zal de enige zijn. Ik begrijp niet dat politici zoals Rousseau op hun eigen nest blijven schijten. Alsof we allemaal zakkenvullers zijn. Dat is niet zo. Trouwens: let op als socialisten dicht bij de mensen gaan staan. Dat is alleen maar om in hun zakken te zitten.”
Christine: “Wij hebben indertijd 150.000 euro van onze spaarboek gehaald om Lijst Dedecker op te richten. Een gigantisch risico, het had ook kunnen floppen. Politici: profiteurs en zakkenvullers? Toch zeker niet in ons geval. Wist je trouwens dat de fiscus een speciale cel heeft om de uitgaven van politici te onderzoeken?”
Jean-Marie: “Met 109 zijn ze. Ik heb al een hoop processen moeten voeren tegen die mannen. We worden constant door hen gestalkt.”
Eerlijk: u klinkt niet echt alsof u aan uw laatste termijn bezig bent.
Christine:(veelbetekenende blik) “Ik peis van wel.”
Jean-Marie: “Toch wel hoor. Dan zal ik 78 zijn. Even oud als Trump, maar hopelijk niet even idioot en crimineel. Er is nog zoveel dat ik wil realiseren. De volledige zeedijk hernieuwen, die ontsluitingsweg, een nieuw gemeentehuis, een nieuwe school in Leffinge. Ik kan nog wel even doorgaan. We moeten ook zorgen dat de kust niet doodbloedt. Dat is aan het gebeuren, door de betonstop. We moeten voor jong, vers bloed zorgen.”
Dankzij uw vriend Theo Francken (defensieminister voor N-VA) komen er misschien wel 1.300 militairen bij in Lombardsijde. Mooi cadeau.
Jean-Marie: “Dat is geen cadeau. Theo zat hier, veertien dagen geleden, in de zetel waarin jij nu zit. Hij is al twintig jaar een vriend, heeft me een keer of vier, vijf gebeld in het ziekenhuis. En, ja, dan praten we. Dan bekijk ik of er een nieuwe woonwijk zou kunnen komen. En als dat kan, dan moeten we daar vol voor gaan. De kust moet verjongen, er is geen andere optie.”
Tussen het revalideren door bent u ook nog een boek aan het schrijven.
Jean-Marie: “Twee! Eén over de corruptie bij het vorige gemeentebestuur van Middelkerke in het casinodossier en één over het klimaat. Ik ben de enige kustburgemeester die daarmee bezig is, de enige die zijn zeedijk al aangepast heeft. Op eigen kosten. Twintig miljoen hebben we al uitgegeven voor deelgemeente Westende, we gooien er nog eens 35 miljoen tegenaan voor Middelkerke. Klimaatadaptatie, daar moeten we naartoe. Zonder hysterie, zonder de mensen op onnodige kosten te jagen. Een elektrische auto? Heb ik niet, dat gaat niet als je op één dag van Middelkerke naar Brussel moet, met nog een tussenstop in pakweg Antwerpen. De sluiting van de kerncentrales is het domste idee ooit.”
Klimaatopwarming, laat maar komen?
Jean-Marie: “Ik ben net een encyclopedie aan het lezen van de Nederlandse historisch geograaf Jan Buisman. Weet je hoeveel rampen er geweest zijn in de Lage Landen in de voorbije 1.200 jaar? 260. Tientallen dorpen verdwenen, duizenden mensen verdronken. En dan spreken wij over een waterbom als de Vesder overstroomt, wat dan nog te wijten was aan wanbeheer. Compleet ridicuul, is dat. De zeespiegel stijgt, dat is een feit, maar met 1,86 millimeter per jaar en niet met een halve meter zoals sommigen je willen doen geloven. Stop toch met de mensen de stuipen op het lijf te jagen.(schertsend) Ik ben voor de klimaatopwarming. Het is nu gemiddeld 15 graden, laat het maar 25 graden worden. Kan ik eindelijk calamares uit Middelkerke eten en palmbomen op de zeedijk zetten.”
Ik heb de indruk dat u klaar bent om terug te keren.
Jean-Marie: “Het paard wil weer naar de koers, dat is waar. En Christine zal blij zijn dat ik niet meer voor haar voeten loop.”
Christine:(lacht) “Dat is waar, ik wil mijn vrije dinsdag terug hebben. Maar dat paard mag eerst een beetje draven, voorlopig nog geen galop.”
The post Jean-Marie Dedecker is terug na zijn zware hartoperatie: “Ik mag me weer ergeren,alleen niet te lang” is provided by KW.be.
