“Het was alsof het universum mij iets wilde vertellen”: drie jaar geleden was Uma (29) De Mol, nu opent ze haar eigen café

Drie jaar nadat ze werd ontmaskerd als De Mol, is Uma Vandemaele (29) klaar voor een misschien nog grotere uitdaging in haar leven. Vrijdag opent ze langs de verlaagde Leieboorden in Kortrijk haar eigen café Baruma, in een stad die op dat vlak de afgelopen weken niet bepaald positief in het nieuws kwam. Een openhartig gesprek over settelen, ADHD en die andere grote droom in haar leven. “Misschien is er ooit weer ruimte om een bandje te starten.”

Met een zelfverzekerde tred, een doos vol gerief en als vanouds een kamerbrede glimlach komt Uma op ons afgestapt. Moeder Ann neemt meteen de doos over en vader Kurt ontfermt zich al snel vakkundig over de mannen van de brandblusapparaten. Binnen in het café zien we nóg een goed geoliede machine. Het is er een komen en gaan van elektriciens, schilders en andere stielmannen. Er moet nog veel gebeuren in die laatste week, maar het komt goed, grijnst Uma, die tot voor kort werkte als leerkracht. Ze heeft veel stress, ja, maar het is vooral de blijdschap die overheerst. Voor het kleurrijke resultaat binnen – waarvan de primeur vrijdag voor de klanten is – maar ook omdat het bijna zover is.

De stad Kortrijk komt zo ook nog eens positief in het nieuws op horecavlak, want de afgelopen weken en maanden domineerden berichten over spiking (stiekem verdovende middelen in een drankje doen, red.) en mogelijke verkrachtingen door cafébazen het nieuws. Daarover kan Uma naar eigen zeggen kort zijn. Ze distantieert zich letterlijk en figuurlijk van die zaken, en heeft als vrouw achter de toog nu misschien een streepje voor. “Ik wil gewoon dat iedereen, van jong tot oud, hier op zijn gemak is. Alsof je thuiskomt.”

Wanneer dacht je voor het eerst: shit, aan wat ben ik nu begonnen?

“Ik denk dat mijn ouders wel al gedacht hebben: Uma had weer eens een idee. (lacht) Nee, ik ben heel dankbaar voor hun hulp, want er komt ongelooflijk veel bij kijken. Ik lig vaak ’s nachts te denken: wat moet er nog allemaal gebeuren? Dat lijstje lijkt in elk geval maar niet korter te worden. Je moet constant keuzes maken en ik ben sowieso een twijfelaar in het leven. Je bent er ook van ’s morgens tot ’s avonds mee bezig. Zelfs als je eens een zondagmiddag niets doet, speelt er toch van alles door je hoofd. En als je iets gaat drinken, let je op alles, tot de vuilbakjes in het toilet toe. Ik kreeg ook goede raad en tips van conculega’s. Zij zeiden bijvoorbeeld dat het veel chaos zal worden in het begin, maar dat ik wel zal leren uit mijn fouten en dat het allemaal goed komt.”

Je speelde al even met het idee voor een eigen café, hé?

“Ik werk al sinds mijn zestiende in de horeca en vond dat zó leuk. Vooral dat sociaal contact vond ik tof. Daarom gaf ik ook zo graag les. Het was overigens datgene dat ik het lastigste vond toen ik stopte. Ik zat de hele tijd alleen om alles te regelen.”

Wat was de trigger om er nu echt voor te gaan?

“Mijn familie merkte al vaak op: je praat er nu al zo lang over, wanneer maak je er eens werk van? Vooral mijn tante, die zelf cafés en restaurants uitbaat, spoorde me geregeld aan om eraan te beginnen. Ik antwoordde altijd dat het niet zo dringend was, dat het er ooit wel eens van zou komen, dat ik lesgaf op een hele toffe school… Het moest niet snel gaan. Om iedereen te sussen, zei ik dat er niet echt een pand was dat mij aanstond. Dat ik eentje wilde zoals het restaurant Sweet Lime. Qua locatie en grootte leek me dat perfect. Maar het zou niet voor morgen zijn, want het was niet eens over te nemen. Drie keer raden wat er die week in de krant stond? (lacht) Het universum wilde mij duidelijk iets vertellen. Mijn familie spoorde me aan om eens te informeren en toen ik er was voor een gesprek, praatte ik voluit over mijn droom. Toen ik buitenkwam, dacht ik: de eerste stap is gezet, laat ons dat nu gewoon doen.”

Je bent doorgaans wel avontuurlijk aangelegd, terwijl je je nu gaat settelen bij wijze van spreken.

“Dat is ook iets waar ik me bewust van ben en waar ik het wellicht ook moeilijk mee zal hebben. In de zomer alleen al: hoe meer festivals ik kan doen, hoe beter…”

Vijf jaar geleden trok je nog door Zuid-Amerika met de rugzak. Zoiets zit er wellicht ook niet meteen weer in…

“Het gaat anders zijn, maar even leuk. En wie weet vind ik binnen tien jaar iemand die ik genoeg vertrouw om hier een maand of twee alleen te staan.”

Zit dat avontuurlijke nog in jou?

“Enorm. Het is nu heel druk, maar ik probeer toch nog één keer per maand naar de zee of Gent te trekken. Gewoon efkes weg zijn uit het Kortrijkse. Daar word ik rustig van. Ik kan me veel beter afsluiten als ik ergens anders ben. Dat is ook de reden waarom ik zo hou van reizen. Toen ik vroeger lang weg was, vond ik het een fijn gevoel dat niemand mij kon storen voor eender wat.”

Het heeft niets te maken met het feit dat je straks dertig wordt?

“Helemaal niet. Ik denk ook niet dat ik het avontuurlijke snel zal kwijtraken. Het is vooral iets dat ik al heel lang wist dat ik wilde doen. Bovendien ga ik straks niet balen, hé. Ik héb al hele mooie reizen gemaakt.”

Staan er nog zaken op je verlanglijstje?

“Wat ik al heel lang uitstel, is muziek. Ik ben nog altijd erg gebeten door die microbe. Ik hou ervan om naar optredens te gaan, muziek te beluisteren en te maken. Al van jongs af wilde ik graag café houden en optreden. Dat zijn veel zaken om te combineren en muziek heb ik eerder wat achter mij gelaten. Ga ik mij dat ooit beklagen? Misschien, maar zeg nooit nooit.”

Vijf jaar geleden had je ook niet durven denken dat je hier zou staan.

“Inderdaad. Misschien is er ooit ruimte om een bandje te starten en eventueel wat optredens te doen. Wie weet kan ik het zelfs combineren en bouw ik ooit een studiootje boven het café?”

Ben je iemand die doorgaans ver vooruit plant? Je lijkt me eerder iemand die een beetje van dag tot dag leeft.

“Plannen doe ik niet echt, nee. Ik geef alles of ik geef niets. Ik wil soms te veel doen. (denkt na) Eigenlijk heb ik nog nooit alles gegeven voor mijn muziek. Dat is iets dat ik altijd meesleep. Op de dagen dat ik er wel mee bezig ben, geniet ik er zo hard van. Maar ik denk ook dat er daar ergens onbewust faalangst bij komt kijken. Ik kan wel iets, maar er zijn zoveel zotte muzikanten…”

Waarom heb je die faalangst dan wel bij muziek en niet bij dit?

“Omdat ik meer onzeker ben als het over muziek gaat. Van een café denk ik: dit gaat mij lukken als ik alles geef. Bij muziek heb ik schrik dat ik er veel tijd en werk insteek, terwijl het niet geapprecieerd wordt. Dus stel ik het altijd maar uit, wat dom is. Het is gewoon iets waaraan ik heel veel waarde hecht en ik het misschien niet zou aankunnen als iemand het niet goed vindt. Muziek maken is echt je ziel blootgeven. Ik denk dat ik dan heel moeilijk zou omgaan met negatieve reacties.”

Staat het ooit stil in je hoofd?

“Nee. (grijnst) Ik ben een tijdje geleden gediagnosticeerd met ADHD en dat verklaart wel veel. Een opluchting? Eigenlijk wel. Tien jaar geleden had ik al eens gevraagd aan mijn dokter of ik mij moest laten testen, omdat mensen mij vaak die vraag stelden. Maar hij gaf aan dat ik door mijn studies geraakt was en dat testen dus misschien niet zinvol was. Dat veranderde met zelf in het onderwijs te staan. Ik had heel veel moeite met lesvoorbereidingen. Ik was daar heel lang mee bezig, vaak tot een gat in de nacht, tot het mij soms te veel werd. Ik dacht: hoe kan dat nu? Er zijn collega’s die dat zo efficiënt kunnen, maar bij mij leek alles veel langer te duren. Toen dacht ik: ik ga mij gewoon testen. Nu weet ik dat het daaraan ligt. Het verklaart ook waarom er veel chaos is in mijn hoofd en ik de dingen soms anders doe.”

Dan is het extra straf dat je heel dit café uit de grond stampt in een paar maanden tijd.

“Met dank ook aan mijn ma die veel gestructureerder is en die me daarin probeert te sturen. Ik merk wel dat ik veel punctueler ben geworden, misschien ook omdat het mijn eigen zaak is nu. Ik heb enorm geleerd de afgelopen maanden.”

Wat verwacht je van het café?

“Ik omschrijf het meestal als een dorpscafé in de stad. Ik ben zelf grote fan van dorpscafés en ik merk dat die steeds meer hun weg vinden in de stad. Ik wilde geen fancy cocktailbar of zo, maar eerder iets gezapigs waar iedereen op zijn gemak is. Qua interieur wilde ik iets kleurrijks en met een hoek af. Het mocht een beetje anders zijn.”

Komt deze stress in de buurt van De Mol?

“Toch wel. Bij De Mol was het meer op adrenaline, deze stress vergt veel meer energie.”

Volg je het nog?

“Ja, ik ben nog altijd zeer grote fan. Na mijn eigen deelname kijk ik elk seizoen heel fervent met mijn boekje erbij en herbekijk ik soms hele afleveringen, maar jammer genoeg is het nu moeilijker voor mij omdat het zo druk is. Ik volg het nog, maar niet fanatiek genoeg om al een verdachte te hebben.”

We zien je tegenwoordig – oh ironie – niet in Café De Mol, het praatprogramma na de aflevering?

“Ik heb helaas geen tijd. Ik ga ook niet naar de finale in Antwerpen omdat het café open is. Maar misschien zend ik het hier wel uit.”

Je hebt in een paar jaar tijd een zot parcours afgelegd. Sta je er soms zelf nog bij stil?

“Niet echt. Dat is iets voor binnen tien jaar, denk ik.”

Geen schrik dat het te snel gaat?

“Ja en nee. Ik denk dat de enige angst is – al is dat een groot woord – dat ik nu aan iets groots begin, terwijl veel mensen van mijn leeftijd zich nu settelen. Helemaal het omgekeerde van wat ik nu aan het doen heb. Ik zit op een leeftijd waar mensen aan kinderen beginnen, terwijl ik nog niet eens weet of ik er wil. Voor mij is dít nu mijn baby.”

Voel je daar een zekere druk rond?

“Goh, we zijn daar binnen onze vriendengroep niet veel mee bezig. Druk is een groot woord, want in mijn hoofd is er nog tijd genoeg om over na te denken. Iedereen doet zijn eigen ding, en voor hetzelfde geld sta ik binnen tien jaar met een kleine achter de toog. Maar ik hoop vooral dat Baruma binnen tien jaar een succes is.”

Heb je het gevoel dat je op je plek zit vandaag?

“Ik moet nog een beetje mijn plek zoeken nu, want er komt veel op me af. Als je het hebt over druk, dan voel ik die vooral voor het café. Veel mensen hebben hoge verwachtingen, wat superleuk is, maar tegelijkertijd denk ik ook: shit. Ik hoop vooral dat het de verwachtingen inlost. Voor mezelf ook. Het gaat deugd doen als ik open kan gaan. Het heeft lang geduurd en tegelijkertijd ook niet. Ik heb er gewoon echt veel goesting in.”

The post “Het was alsof het universum mij iets wilde vertellen”: drie jaar geleden was Uma (29) De Mol, nu opent ze haar eigen café is provided by KW.be.