De Blankenbergse historicus Vincenzo De Meulenaere (37) publiceerde met ‘Coudenberg, het verdwenen Versailles van België’ een knap werk over het middeleeuwse Coudenbergpaleis in Brussel, ooit de residentie van Keizer Karel en een van de mooiste bouwwerken van Europa vooraleer een brand het in 1731 in de as legde. “Als het er vandaag nog gestaan had, zou het UNESCO Werelderfgoed zijn geweest”, aldus Vincenzo.
Wist je dat er in Brussel eeuwenlang een paleis stond dat dat van Versailles naar de kroon stak? Het Coudenberg ontstond in de elfde eeuw en zag tal van historische figuren passeren: van Filips de Goede over Margaretha van Parma tot Maximiliaan van Beieren. De legendarische keizer Karel V deed er troonsafstand in de schitterende Aula Magna. De prachtige tuin, de vele kunstschatten en de rijkelijk gedecoreerde kamers trokken tal van gekroonde hoofden en edellieden naar Coudenberg, tot een brand door een paar omgevallen kaarsen er in 1731 een einde aan maakte. Uiteindelijk is er dan een plein aangelegd en is het paleis, met z’n fascinerende geschiedenis, in de vergetelheid geraakt. “Het verhaal van Coudenberg is relatief onbekend, maar het spreekt bij veel mensen tot de verbeelding dat er ooit een immens paleis stond te schitteren in Brussel waar Europese vorsten en keizers vertoefden. Het paleis was immens groot en gezien het op een heuvel was gebouwd, vormde het met z’n ontelbare schouwen en torentjes een uniek deel van de Brusselse skyline”, zegt Vincenzo.
Er zijn ook ontelbare anekdotes over te vertellen. “Zo werd Keizer Karel V, de machtigste man in het zestiende-eeuwse Europa, er in 1515 volwassen verklaard en nam hij er in 1555 afscheid van het publieke leven tijdens een emotionele ceremonie in de Grote Zaal, beter bekend als de Aula Magna. In 1565 kwam de adellijke elite uit de Lage Landen naar Brussel afgezakt voor het huwelijksfeest van de Spaanse veldheer Alexander Farnese en zijn Maria van Portugal. Hele steden – inclusief bewoners – en zelfs bestek werden gemaakt uit suiker om zo het geheel nog meer grandeur te geven.”
“De kern van het Kunsthistorisches Museum in Wenen komt trouwens ook uit het paleis. Aartshertog Leopold Wilhelm was enigszins verslaafd aan het verzamelen van kunst en liet zijn agenten nationale en international kunstschatten afschuimen op zoek naar werken van pakweg Rubens of Van Dyck. Het paleis werd zo omgetoverd tot een van de grootste kunstgaleries in Europa. Toen de Zweedse koningin Christina in 1654 plots aftrad, belandde ze in Coudenberg, waar ze zich bekeerde tot het katholicisme. Dat zorgde voor het nodige schandaal in protestantse kringen. En toen de beroemde Duitse kunstschilder Albrecht Dürer er in de jaren 1520 neerstreek, vergaapte hij zich over de prachtige tuinen van het paleis. Volgens historici leek het wel alsof de Ark van Noach er werd geleegd”, aldus Vincenzo.
Mysterie
De brand die in 1731 een einde maakte aan het paleis, is nog altijd gehuld in mysterie. “Het officiële rapport ging ervan uit dat de brand ontstaan is in de keuken, maar sommige bronnen meenden te weten dat ze in de appartementen van de landvoogdes – op dat moment Maria Elisabeth van Oostenrijk – is ontstaan, door een omgevallen kaars of een vuurkorf die niet was geblust. Maar uiteraard was het beschuldigen van de entourage van de landvoogdes not done. Nog een leuk weetje, is dat men tijdens de brand kunstwerken en boeken uit de ramen smeet om die te redden”, aldus Vincenzo, die aan de VUB Britse institutionele geschiedenis geeft aan rechtenstudenten.
Als anglofiel had hij altijd al een fascinatie voor het Tudor-tijdperk. “In mijn boek over het verdwenen Coudenbergpaleis komen hier en daar wel Engelse vorsten en diplomaten voor, maar ik ben daarnaast ook zeer geïnteresseerd in de vaderlandse politieke vroegmoderne geschiedenis, gaande van keizer Karel V tot de Oostenrijkse periode. Ik heb een zwak voor paleizen à la Hampton Court Palace in het Verenigd Koninkrijk of Schönbrunn in Wenen, en het idee dat er ook in Brussel eeuwenlang een paleis stond dat een dominante positie had in de Europese politiek, blijft mij fascineren. Vooral de tragiek ervan spreekt mij aan: als het paleis er vandaag nog zou zijn, dan was het UNESCO Werelderfgoed en zou het een toeristische trekpleister zijn geweest. Vandaag kan je de ondergrondse restanten ervan bezoeken, maar je hebt nog steeds enige fantasie nodig om je het paleis voor de geest te halen. Ik hoop dat dit boek hieraan kan bijdragen”, besluit Vincenzo.
‘Coudenberg, het verdwenen Versailles van België’ is verschenen bij Uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts, telt 256 pagina’s en kost 35 euro. Het boek wordt op 22 maart om 11 uur voorgesteld in het VLC Noorderlicht, J. Vande Puttelaan 1 in Blankenberge. De toegang is gratis, wel vooraf inschrijven via [email protected]
The post Historicus Vincenzo De Meulenaere schrijft boek over Coudenberg is provided by KW.be.