In de Venetiaanse Gaanderijen loopt van 21 december tot en met 20 april de expo ‘Testerep en het verzonken Oostende’. Daarbij wordt het verhaal gebracht van het oude Oostende en het voormalige Testerep-eiland voor de kust, vanuit zowel geschiedkundig als modern wetenschappelijk oogpunt.
Ooit bevond zich voor onze kust het eiland Testerep, dat zich uitstrekte van Westende tot Oostende. Het verhaal van de landstrook sprak altijd al tot de verbeelding en was al regelmatig onderwerp van onderzoek. “Maar nooit eerder werd zo’n interdisciplinaire samenwerking opgezet, waarbij wetenschappelijk onderzoek aan land en op zee met elkaar werden verbonden”, verwijzen curatoren Soetkin Vervust en Nathalie Pil naar de samenwerking tussen Vrije Universiteit Brussel, Howest, Vlaams Instituut voor de Zeeen Katholieke Universiteit Leuven. Archeologen, mariene wetenschappers, ingenieurs en gameontwikkelaars sloegen de handen ineen. Het resultaat is een expo met enerzijds een sterk ontwikkelde wetenschappelijke insteek. “Het onderzoek naar Testerep loopt nog een jaar, maar bezoekers van de expo kunnen nu al tussentijdse resultaten zien.” Aan de hand van boorkernen, akoestisch onderzoek, doorgedreven metaaldetectie en archeozoölogisch onderzoek slaagden ze erin om de kustlijn, het terrein en de bodemsamenstelling van weleer te reconstrueren. “Zo krijgen we meer inzicht in de landschapsveranderingen en hoezeer die zijn beïnvloed door natuurlijke componenten – getijden, golven en stormen – en menselijke impact, zoals aanleg van dijken en dammen, en het ontginnen van grondstoffen.”
Geschiedenis
Dat wetenschappelijke luik is belangrijk om de 5.000 jaar oude geschiedenis van Testerep beter te begrijpen, wat meteen het tweede luik van de expo vormt. Zo vonden onderzoekers potscherven uit de Romeinse tijd terug, hoewel het materiaal van de pot zelf niet uit onze kuststreek afkomstig is. “We zien dat de Romeinen onder meer zout gingen ontginnen. Dat gebeurde weliswaar op grote schaal, bestemd voor export. In de negende en tiende eeuw, met de graven van Vlaanderen, zag met het grote economische potentieel en werd gestart met de inpoldering en bedijking”, aldus Soetkin Vervust en Nathalie Pil nog. Waarna we een sprongetje maken naar het einde van de veertiende eeuw. Op het oostelijke uiteinde van Testerep bevond zich dan ook Oostende 1, de voorloper van de huidige stad. Maar de Sint-Vincentiusstorm van 1394 veranderde alles: zowat de helft van het dorp verdween toen in de golven. “Hoeveel mensen er toen het leven lieten, weten we niet. Wel is zeker dat men in bronnen spreekt van ‘overlevenden’, wat doet vermoeden dat er slachtoffers zijn gevallen”, weet Vervust. De kerk van de toenmalige nederzetting lag ruwweg zowat ter hoogte van de huidige Christinastraat en Vlaanderenstraat, terwijl de Van Iseghemlaan van vandaag destijds een havengeul vormde. In de expo zie je een knap zestiende-eeuws stadsplan van Jacob van Deventer, dat mooi toont hoe het Oostende van vandaag al in de jaren 1400 vorm kreeg: een dambordpatroon met markt en stadshal, zeedijk en haven. Het restant van Testerep, dat dus zwaar werd getroffen door de storm, zou tijdens het Beleg van Oostende (1601-1604) finaal verdwijnen. Volgens de onderzoekers is van de oorspronkelijke kerk op Testerep, gebouwd in 1335, geen spoor meer.
Interactief
Om het onderzoek en de geschiedenis te laten binnendringen bij jong en oud, is de expo helder en interactief opgebouwd. Er is een escapegame op kindermaat, audioverhaal, een uiteenzetting van voedselarcheoloog Jeroen Van Vaerenbergh (30 maart) en een Lego-maquette van het oude Oostende, die het verleden tot leven brengt. Heel wat andere unieke historische artefacten leren bezoekers meer over de rijke geschiedenis. Denk daarbij aan een originele oorkonde van graaf Filips van Vlaanderen uit 1173 over de schenking van een stuk land. Of twee prachtige zilveren ‘denieren’ of munten uit de tweede helft van de dertiende eeuw, toen Margaretha van Constantinopel in 1267 Oostende stadsrechten gaf. “Het verhaal van Testerep is een heel Oostends verhaal, zowel historisch als eigentijds. Het herinnert ons aan de eeuwige strijd tussen mens en zee”, besluit Cultuurschepen Vanessa Vens (Vooruit Plus). De expo kent ook een educatief luik gericht op scholen en biedt workshops aan.
Info: www.oostende.be/cultuur.
The post Nieuwe expo vertelt het verhaal van het eiland Testerep en het verzonken Oostende is provided by KW.be.
