Het verhaal van de crash van de Amerikaanse bommenwerper B-24 Liberator die op 24 juni 1944 crashte tussen Wulpen en Oostduinkerke werd op een bijzondere manier weer actueel. Dat kwam door een toevallige vondst van Guy Marteel, een gepassioneerde metaaldetectorist. Kunstenaar Fernand Vanderplancke zorgde voor de kers op de taart en maakte van de gevonden brokstukken unieke kunstwerkjes met een bijzondere betekenis.
Op 13 maart 2019 stuitte Guy Marteel op een insigne van een Amerikaanse sergeant-majoor in een akker tussen Wulpen en Oostduinkerke. Een toch wel vreemde vondst, omdat in onze streek voornamelijk Canadese bevrijders actief waren.
Dat intrigeerde Guy … “Ik wilde weten wat die mens heeft moeten doen om dit onderscheidingsteken te krijgen, dat stukje brons dat 75 jaar onder de grond heeft gezeten. Later vond ik ook nog manchetknopen uit de periode 1930-1940 en stuitte ik op een massa brokstukken en objecten uit aluminium, brons en koper in een veld bij de Koningsstraat in Oostduinkerke. Toen ik landbouwer Joan Depotter aansprak over mijn vondsten kon ik mijn oren niet geloven: hij vertelde over hoe familieleden ooggetuigen waren geweest van hoe een Duitse FLAK het eerste toestel van een konvooi bommenwerpers die in V-formatie vlogen neerschoot. Bovendien had hij een zeldzaam boek van Sylvain Demolder, een gepensioneerde industrieel ingenieur die in Wulpen was geboren, waarin het hele verhaal over de crash van de Amerikaanse B-24 Liberator werd opgehelderd.”
Abstracte figuren
Ook kunstenaar Fernand Vanderplancke was verbaasd toen Guy bij hem kwam aankloppen met het verzoek om uit al die brokstukken een kunstwerk te maken, met de bedoeling het later aan de nazaten van de slachtoffers te schenken. “Het is niet simpel om uit al die verschillende materialen, waaronder ook veel aluminium, een kunstwerk te maken”, zegt Fernand.
“Aluminium vraagt om een speciale lassing waarvoor je speciale apparatuur nodig hebt. Uiteindelijk kwamen we tot een akkoord om een tiental kleine kunstwerkjes te maken, allemaal abstracte figuren.”
Guy Marteel bij enkele brokstukken van de bommenwerper. © MVO
Op de herdenkingsplechtigheid lichtte schepen en waarnemend burgemeester Dirk Dawyndt toe: “Vandaag overhandigen we niet alleen deze symbolische beeldjes, maar we onthullen ook een herdenkingsbord met de tien namen van deze moedige bemanningsleden van de B-24 Liberator, zodat hun offers nooit vergeten worden. Het staat op een symbolische plek: aan het gedenkteken voor de Belgische en geallieerde piloten van beide wereldoorlogen. Van de tien bemanningsleden overleefde slechts één de crash: staartschutter Gordon Barlew Adee. Hij kon zich redden met een parachute en werd later gevangengenomen. De negen andere bemanningsleden kwamen tragisch om het leven. We verwelkomen hier vandaag zijn familieleden, en ook Bruce Schneider, een familielid van piloot George Baatz.”
Offers
Op het herdenkingsmonument, dat werd ontworpen als een vuurtoren, staat vooraan een tekst van de Vlaamse letterkundige Karel van de Woestijne: Als een meeuw uit een storm-zwerk is hij gevallen. Er komt ook nog een infozuil op de plek van de crash, bij de hoek van de Langeleedstraat en de Koningstraat.
“Van de tien bemanningleden overleefde slechts één de crash”
Dirk Dawyndt besluit: “Onze gemeente heeft sowieso de traditie om de gebeurtenissen uit beide wereldoorlogen te herdenken. Recent herdachten we de crash van een andere bommenwerper – een Britse Lancaster. Die stortte neer in Adinkerke en de piloten liggen begraven in Coxyde Military Cemetery. En vorig jaar nog was de Amerikaanse ambassadeur hier te gast tijdens een andere herdenking. Het is onze verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat de herinnering aan deze helden levend blijft. Zeker nu de schaduw van oorlog opnieuw over Europa kruipt, is het belangrijk dat wij de lessen uit het verleden koesteren. De verhalen van degenen die hun leven gaven voor onze vrijheid moeten blijven resoneren, zodat de kleinkinderen van onze kleinkinderen zich die offers blijven herinneren.”
In het gemeentehuis – naast de archiefdienst – vindt een kleine tentoonstelling plaats met vondstmateriaal van Guy Marteel en Marc Demolder.
The post Fernand maakt kunstwerkjes met brokstukken gecrashte bommenwerper: “Het is belangrijk dat wij lessen uit het verleden koesteren” is provided by KW.be.
