Het aantal West-Vlamingen dat niet meer zelfstandig voor zichzelf of zijn goederen kan zorgen, zit in stijgende lijn. Bij de vredegerechten lopen 12.000 dossiers over bewindvoering, 2.000 meer dan twee jaar geleden. Het Steunpunt Bewindvoering kan familiale bewindvoerders op weg helpen om alle papierwerk in orde te krijgen. “Zonder het Steunpunt had ik het al lang opgegeven”, getuigt Jan Verschelde.
Wie door medische of andere redenen niet meer in staat is om bijvoorbeeld zijn eigen financiën te beheren, kan een bewindvoerder krijgen. Die neemt dan de nodige beslissingen in plaats van, of samen met, de onder bewind gestelde persoon. Alles gebeurt onder controle van de vrederechter. Vaak wordt een gespecialiseerde advocaat aangesteld als bewindvoerder, maar ook een familielid kan dit doen.
In West-Vlaanderen stijgt het aantal dossiers rond bewindvoering sterk. In twee jaar tijd zijn er maar liefst 2.000 bijgekomen.
Momenteel staan 12.000 West-Vlamingen onder bewindvoering. Een van hen is Jasmijn, de 35-jarige dochter van Jan Verschelde (63) uit Aartrijke bij Zedelgem. “Jasmijn kwam drie maanden te vroeg op de wereld en woog amper 800 gram bij haar geboorte”, vertelt Jan. “Ze kampte met allerlei medische problemen en liep bovendien nog een hardnekkige ziekenhuisbacterie op. Ze zweefde maandenlang tussen leven en dood. Het was een wonder toen mijn vrouw en ik haar eindelijk mee naar huis konden nemen.”
Verplicht
Jarenlang bleef zijn vrouw Mia thuis om voor Jasmijn te zorgen, maar toen zij in 1999 overleed na een lange strijd tegen kanker, stond Jan voor een moeilijke keuze. “In samenspraak met de dokter is beslist dat Jasmijn in een instelling zou gaan wonen. Ze is ondertussen 35, maar zit mentaal op het niveau van het eerste leerjaar. Haar eten moet gesneden worden, ze heeft hulp nodig voor de dagelijkse verzorging. Zelfstandig leven gaat niet.”
Jasmijn krijgt elke maand wel een uitkering. En daar knelt het schoentje. “Zij kan dat geld natuurlijk niet zelf beheren. Zo’n drie jaar geleden besliste Europa dat mensen als Jasmijn verplicht een bewindvoerder moeten krijgen. De vrederechter vroeg mij of ik dat zag zitten. Ik wist totaal niet wat het inhield, maar voor mijn kind zou ik alles doen. En dus zei ik ja. Maar al snel botste ik op een administratieve muur”, zegt Jan.
Een bewindvoerder moet namelijk elk jaar een financieel verslag indienen, vergelijkbaar met een jaarrapport voor ondernemingen. Alle inkomsten en alle uitgaven moeten er in detail op staan. “Een nieuwe broek voor Jasmijn, haar kinesist, een doktersbezoek, noem maar op. Elk jaar was het een heel gedoe om dat in orde te krijgen, keer op keer werd het afgekeurd. Ik zat met mijn handen in het haar, tot ik ben beginnen googelen en via via bij het Steunpunt Bewindvoering terechtkwam.”
Dat Steunpunt is een West-Vlaams initiatief, ontstaan in 2022 vanuit een samenwerking tussen de balie West-Vlaanderen, de vredegerechten en de zorgsector. Iedereen die vragen heeft over bewindvoering kan er terecht. Het initiatief is ondertussen uitgebreid naar Antwerpen, Leuven en Oost-Vlaanderen.
Drijvende kracht achter het Steunpunt is griffier Eveline Vandamme. “Het was een verademing toen ik Eveline aan de lijn kreeg. Eindelijk iemand die de telefoon opneemt, die luistert en helpt. Geen onbegrijpelijke website waar je aan je lot wordt overgelaten, maar een mens. Zij heeft me stapje voor stapje uitgelegd hoe ik alles moest aanpakken, tot mijn verslag in orde was. Zonder haar had ik het al lang opgegeven. Aan alle andere familiale bewindvoerders die door het bos de bomen niet meer zien: neem contact op met het Steunpunt”, raadt Jan aan.
51 meldingen
“Wij zijn in eerste instantie bereikbaar via de website maar als het via de digitale weg niet lukt, kunnen wij ook telefonisch contact opnemen”, zegt Eveline Vandamme van het Steunpunt. “Voor ons is het leerrijk om te zien welke concrete problemen men ervaart bij het invullen van het verslag. Die kennis helpt ons om kwalitatieve opleidingen aan te bieden en aanbevelingen te doen.”
Het Steunpunt kreeg vorig jaar 253 informatievragen, ontving 51 meldingen en zag ruim 22.000 unieke bezoekers naar de website surfen, een duidelijke indicatie dat er nood is aan één centraal infopunt. Toch krijgt het Steunpunt momenteel geen structurele financiering vanuit de overheid. Bovendien krijgt het ook amper gehoor voor een aantal schijnbaar eenvoudig op te lossen problemen. “Zo kunnen familiale bewindvoerders, zoals Jan, niet als bewindvoerder inloggen bij digitale overheidsdiensten terwijl advocaten dat wel kunnen. Mensen als Jan moeten alles op papier blijven doen, wat tot grote frustratie leidt”, zegt Jorn Dangreau, woordvoerder van het Steunpunt en zelf vrederechter in Torhout.
Uitgelegd
Wat is bewindvoering?
Bewindvoering is een vorm van wettelijke bescherming voor mensen die niet meer voor zichzelf of hun goederen kunnen zorgen. Onder het toeziend oog van de vrederechter wordt dan een bewindvoerder aangesteld om dit in hun plaats te doen.
Wie komt in aanmerking?
Van zodra de gezondheidstoestand van een persoon een impact heeft op het waarnemen van de eigen belangen, kan bewindvoering worden voorzien. Denk aan mensen met aangeboren of opgelopen hersenschade of aan mensen met dementie.
Wat doet het Steunpunt?
Het Steunpunt is een samenwerking tussen de advocatuur, de vredegerechten en de zorgsector. Het is een kenniscentrum waar iedereen terechtkan met vragen, klachten en suggesties over bewindvoering.
Meer info: www.steunpuntbewindvoering.be.
The post 12.000 West-Vlamingen zijn geen baas over eigen centen, Steunpunt Bewindvoering biedt hulp is provided by KW.be.
