West-Vlaanderen krijgt vijf nieuwe OverKop-huizen: in Waregem, Brugge, Torhout, Diksmuide en Veurne. Jongeren kunnen er spontaan binnenlopen om deel te nemen aan activiteiten, maar vinden er ook een luisterend oor of gepaste hulp als ze zich minder goed in hun vel voelen. Ook Carina Lupas (15) leerde er anderen én zichzelf beter kennen.
De eerste vijf OverKop-huizen in ons land werden opgericht naar aanleiding van de Rode Neuzen Dag-actie in 2016 die meer aandacht vroeg voor jongeren met psychische problemen. Vandaag zijn er 38 OverKop-huizen in Vlaanderen. Dit jaar nog wordt dat aantal fors opgetrokken naar in totaal 61, waarvan 11 in West-Vlaanderen. Iedereen tussen 12 en 25 jaar kan er terecht. Een OverKop-huis is een ontmoetingsplek waar jongeren gewoon binnen en buiten kunnen lopen en allerlei ontspannende activiteiten doen. Wanneer ze daar nood aan hebben of zich even wat minder voelen, vinden ze er in de eerste plaats een luisterend oor, bij andere jongeren of medewerkers. Als ze meer gespecialiseerde hulp nodig hebben, dan kan er vanuit OverKop vlot bijgeschakeld worden. Dat kan bijvoorbeeld gaan over een gesprek met een psycholoog. Hulp wordt zo laagdrempelig mogelijk aangeboden, zonder dat jongeren doorverwezen worden of op een wachtlijst belanden. De ondersteuning is bovendien volledig kosteloos.
Voor jongeren is het tempo waarop ze iets kunnen aankaarten belangrijk
West-Vlaanderen heeft al Overkop-huizen in Kortrijk, Menen, Zeebrugge, Oostende, Ieper en Poperinge. En nu maakt Vlaams minister van Welzijn Hilde Crevits bekend dat daar vijf nieuwe vestigingen bij komen. Het gaat voor onze provincie om een extra investering van 400.000 euro om het mentaal welzijn van jongeren te versterken en meer bespreekbaar te maken.
Band opbouwen
Marloes Chalmet (31) is sinds vier jaar jeugdwelzijnswerker in Zeebrugge en sinds juni 2023, samen met Bonny Okeba, het aanspreekpunt voor jongeren die het OverKop-huis Oostkust opzoeken. “We proberen hier aan de hand van verschillende vrijetijdsinvullingen een band op te bouwen met jongeren uit de omgeving. We bieden een plek waar ze iemand kunnen aanspreken, om zomaar wat te praten maar ook over wat hen bezighoudt of moeilijk valt, als dat nodig is. Maar we trekken ook zelf op pad, organiseren hang-outs in de zomer… We proberen dus echt deel uit te maken van hun leefwereld”, schetst Marloes.
Het bestaande aanbod jeugdhuizen en -verenigingen krijgt hiermee een meerwaarde, volgens Marloes: “OverKop-huizen besteden meer aandacht aan het aspect welzijn, wat een toch enigszins andere, methodischer aanpak vergt. Daar is in deze tijden nood aan. Op vrijdagavonden vind je hier toch gauw 30 tot zelfs 50 jongeren.”
Veilige plek
Carina Lupas (15) is een van hen. Ze geeft aan geen familiale problemen te hebben, maar net als veel jongeren van haar leeftijd zoekt ze zich niet altijd even moeiteloos een weg in het leven.
Het Overkop-huis biedt haar de ruimte om het daar met andere jongeren en met Marloes over te hebben. “Ik voel me hier veilig”, vertelt ze. “Ik maak plezier, er is altijd wel iets leuks te doen. Ik ervaar hier vrijheid, kan mezelf zijn. En ik kan ook wel thuis terecht met mijn vragen, maar soms zijn er ook situaties – thuis of onder vrienden – waar ik niet goed raad mee weet en die ik hier dan wel kan voorleggen.”
De niets moet-idee achter de OverKop-huizen speelt daarbij een belangrijke rol: “We merken dat het tempo waarop jongeren aankaarten waar ze mee zitten heel belangrijk is”, aldus Marloes. “Iedereen is welkom, ook als je nergens mee overhoop ligt. Maar als dat wel het geval is, mag dat ook naar boven komen. Soms duurt het een jaar of langer tot zoiets aan de oppervlakte komt. Soms zijn jongeren zich zelf niet bewust van wat sluimert, tot ze zichzelf herkennen in spontane gesprekken met anderen. En als ze er zelf niet uit geraken, dan zijn wij er om te luisteren, vertrouwen te winnen, eventueel hulp aan te bieden en soms zelfs mee te gaan in de eerste stappen naar hulpverlening.”
Carina beaamt het belang van de spontaniteit waarmee die issues bespreekbaar worden gemaakt. “Al pratend tijdens de activiteiten of gewoon onder elkaar en met Marloes, krijg ik een ruimere kijk op wat me dwars zit. Zo besef ik dat ik het allemaal niet alleen hoef op te lossen.”
Het OverKop-huis heeft haar als mens doen groeien: “Ik was enorm verlegen, dat gaat al beter. Ik heb geleerd om me meer open te stellen voor anderen, waardoor ik ook mezelf beter leer kennen”, besluit Carina die andere jongeren aanmoedigt om een OverKop-huis binnen te durven stappen: “De drempel ligt laag. Je wordt er snel opgenomen in de groep, geraakt aan de babbel met iemand die je voorheen niet eens kende. Ik heb hier zeker wel al wat vrienden aan overgehouden.”
Info: www.overkop.be
The post West-Vlaanderen krijgt er dit jaar vijf nieuwe OverKop-huizen bij: “Hier leer ik mezelf beter kennen” is provided by KW.be.
