Op de nieuwjaarsreceptie van Voka West-Vlaanderen dinsdagavond in Kortrijk kruisten de Vlaamse lijsttrekkers voor het eerst de degens in West-Vlaanderen. In Kortrijk XPO, tot de nok gevuld met bedrijfsleiders, burgemeesters en meerdere éminence grise, werd rechtszekerheid het toverwoord.
Alle partijen vaardigden hun lijsttrekker af voor het eerste West-Vlaamse kopstukkendebat, behalve CD&V. Hilde Crevits, lijsttrekker en partijboegbeeld, gaf verstrek omwille van een hernia en werd vervangen door het nummer twee op de Vlaamse lijst, burgemeester van Ledegem Bart Dochy.
Onder het credo ‘je hebt maar één kans om een indruk te maken’ kregen de politici zestig seconden om zichzelf en hun partij te presenteren. Vooruit, Groen, Open VLD, CD&V en Vlaams Belang haalden allemaal ‘rechtszekerheid’ aan als topthema voor de aankomende verkiezingen in juni. Niet onlogisch met het o zo belangrijke stikstofakkoord dat de politieke agenda de komende maanden beheerst. N-VA-lijsttrekker Sander Loones hamerde dan weer steevast op het belang van een ‘sterk Vlaanderen’ en de nood aan het confederalisme wat tot lichte, maar zichtbare irritatie leidde bij Jasper Pillen (Open VLD). Die pleitte op zijn beurt dan weer voor stevige fiscale hervormingen en een absolute focus op de kerntaken bij de Vlaamse overheid. Een binnenkopper in een zaal vol ondernemers, maar het werd wel op applaus onthaald in de zaal die overigens karig was met handgeklap.
Drie stellingen
Om het debat structureel te laten verlopen, draaide de avond rond drie stellingen waarop alle partijen met akkoord of niet akkoord konden stemmen. Een goede keuze van Voka, zo debatteerden de lijsttrekkers écht inhoudelijk en werd de zaal bespaard van populistische uitspraken en politieke dooddoeners. De eerste stelling: ‘de VDAB werkt niet goed genoeg’. Vooruit en PVDA waren niet akkoord, de andere partijen lieten hun katheder wel groen kleuren. Quasi meteen ging het debat over arbeidsmigratie, een zeer belangrijk thema in West-Vlaanderen. Alle partijen, behalve het Vlaams Belang, zijn daar voorstander van om het grote aantal vacatures bij de West-Vlaamse ondernemingen in te vullen, zolang het maar structureel verkoopt. Vlaams Belang, bij monde van Immanuel De Reuse, opteert er voor om langs de andere kant van de taalgrens te kijken naar werkvolk, eerder dan naar het buitenland. Opmerkelijk: Jasper Pillen pleitte vurig voor een privatisering van de VDAB.
Het moet gezegd: Voka slaagde er met de stellingen in om een gevarieerd doch geanimeerd debat aan de zaal voor te schotelen. Zo ging de tweede stelling over de noodzaak van een West-Vlaamse universiteit. Kleurden hun pupiter rood: Vlaams Belang, PVDA, Vooruit en CD&V. De vier partijen zien een eigen universiteit in West-Vlaanderen als een oplossing om de braindrain tegen te gaan. Open VLD, N-VA en Groen zien dan weer geen heil in zo’n West-Vlaamse universiteit. Wel pleiten ze voor het verder uitbouwen van gespecialiseerde richtingen zoals die al bestaan met de gerenommeerde game-opleiding in Kortrijk. Alle partijen waren het er wel roerend over eens dat de universiteiten en hogescholen in de provincie meer masteropleidingen en manama’s moeten kunnen aanbieden in de toekomst.
De derde stelling ging dan weer over de nood aan een extra bedrijventerrein in de provincie en het aanboren van grond daarvoor. Zoals verwacht ging enkel Groen niet akkoord. Partijvoorzitter Jeremie Vaneeckhout slaagde er echter wonderwel in om zijn standpunt hard te maken, door vooral in te zetten op de reconversie van leegstaande gebouwen en het aanboren van groene ruimte enkel te doen als laatste redmiddel. Wat volgde was wat spierballengerol tussen Jasper Pillen (Open VLD) en Sander Loones (N-VA) over allerhande zaken naast de essentie van de stelling. Al leek het bij momenten toch vooral dat enkel de partij van laatstgenoemde lid is van de huidige Vlaamse regering.
Vuurdoop
Het eerste (West-)Vlaamse kopstukkendebat betekende ook de vuurdoop voor enkele lijsttrekkers. De Oostendse Ilona Vandenberghe (PVDA) stond voor een aartsmoeilijke opdracht. Haar partij staat haaks op alles waar Voka voor pleit. Vandenberghe leek ook weinig moeite te doen om haar boodschap aan te passen aan het publiek. Zo bleef ze, in de weinige keren dat ze aan bod kwam, hameren op het belang van kwalitatief en nabij openbaar vervoer. Een mooi speerpunt, maar door het constant te herhalen wekte het eerder afgunst op. Pablo Annys (Vooruit) startte sterk over arbeidsmigratie en onderwijs, maar deemsterde naarmate het debat vorderde wat weg. Immanuel De Reuse (Vlaams Belang), die boegbeeld Sintobin moet doen vergeten, hield zich nauwgezet aan de debatfiches van zijn partij en speelde geen echt grote rol van betekenis. Bart Dochy (CD&V) toonde zijn kennis, maar breidde te vaak aan zijn boodschap zonder een echt punt te maken. Dochy zal wellicht blij zijn als Hilde Crevits weer op het podium postvat.
Voelde zich duidelijk in zijn sas: Jeremie Vaneeckhout (Groen). Ondanks de klappen die zijn partij krijgt in de peilingen, hield hij zich meer dan staande tijdens het debat. Als huidig Vlaams parlementslid toonde hij kennis van zaken en wist hij als oppositielid gezwind zijn kritiek en verbeterpunten op het Vlaamse beleid wereldkundig te maken. Sander Loones en Jasper Pillen maken na juni beiden de switch van het federale naar het Vlaamse parlement, maar debatteerden al vurig over hun visie op het Vlaanderen na juni 2024. Loones liet meer dan eens verstaan dat België ten dode is opgeschreven, en Vlaanderen alleen welvarend kan voortbestaan in een confederaal model. Pillen maakte een sterke indruk en spaarde de (zelf)kritiek op de Vlaamse regering niet.
Nu het eerste Vlaamse en federale lijsttrekkersdebat achter de rug is, is de kop eraf voor de West-Vlaamse lijsttrekkers. De komende maanden staan er nog tal van debatten op de agenda. Voor de politici kans genoeg om stemmen te ronselen, voor de West-Vlaming om een stem te vormen. (JF)
The post Het eerste (West-)Vlaamse lijsttrekkersdebat van 2024: rechtszekerheid als toverwoord is provided by KW.be.
